آداب و رسوم شب یلدا در ایران + علت نام گذاری آن

آداب و رسوم رایج شب یلدا آذربایجان شرقی و غربی ایران

در شب یلدا در استان آذربایجان شرقی و غربی ایران، آداب و رسوم متنوعی وجود دارد. برای مثال، برخی مردم در شب یلدا چیله قارپیزی (هندوانه چله) می‌خورند و معتقدند با خوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان برایشان مشکلی به وجود نخواهد آورد.

همچنین در آذربایجان غربی، چله نشینی از سنت‌های فرهنگی است و در شب اول زمستان با  شروع یلدا و تا آخرین روزهای سال ادامه خواهد داشت. در این شب، مردم با خوردن غذا و شیرینی‌های محلی، جشن می‌گیرند.

هندوانه نیز نماد شب یلدا است و مردم آذربایجان غربی بر این باورند که هر کس در این شب هندوانه بخورد، از گرمای تابستان در امان خواهد بود.

آداب و رسوم شب یلدا در خراسان

یکی از خوراکی های محبوبی که در فصل پاییز رایج می باشد، چغندر است که بعد از پختن به آن «لبو» می گویند. در استان خراسان از چغندر چه به صورت پخته و چه ترشی برای تزیین سفره شب یلدا استفاده می شود.

در گویش محلی به «پختیک» نیز معروف است. پختیک همان شلغم است که پخته و خشک شده است. یکی از سنت های شب یلدا برای مردم خراسان، تهیه و خوردن شیرینی محلی به نام «شیرینی کف» است.

این شیرینی بسیار محبوب طرفداران بسیار زیادی در این شهر دارد و به نوعی دست پرورده مردم این شهرستان به شمار می رود.

تهیه نان شیرین کف یک کار گروهی است و روحیه همکاری ایرانیان را در برگزاری مراسم و سنت های مختلف یادآوری می کند. تهیه این نان شامل چندین مرحله است. ابتدا گیاهی به نام «چوبک» باید از ریشه آن جدا شود.

ریشه درخت زیره را پس از چند بار خیساندن و جوشاندن در ظرف مخصوصی به نام «تغار» می ریزند. جنس این ظرف از خاک رس است و روی حرارت گاز قرار می گیرد. برای جلوگیری از نچسبیدن مواد به ته ظرف لازم است تا آن را دائم هم زد.

به همین جهت برای نچسبیدن از چوب درخت انار استفاده می شود. همانطور که مشاهده می کنید تمامی مراحل پخت این دسر سنتی دارای آداب و رسوم و وسایل خاص و بومی است.

تمامی کسانی که این شیرینی خوشمزه را درست می کنند، به اندازه ای آن را هم می زنند که سفت می شود و شکلی مانند گز اصفهان پیدا می کند.

بعد از پخت این شیرینی برای خوشمزه تر شدن طعم آن از ترکیباتی مانند: پسته و مغز گردو برای طعم و تزیین شیرینی کف استفاده می شود.